صنایع دستی لیقوان
در این مقاله به بررسی صنایع دستی لیقوان شامل فرشبافی، کوزهگری، گلیمبافی، نمدگری، شالبافی، جوراببافی، سبدبافی و خورجینبافی میپردازیم. این صنایع دستی با تاریخچه و ویژگیهای منحصر به فرد خود، نقش حیاتی در زندگی مردم و حفظ فرهنگ این منطقه کوهستانی ایفا میکنند. بازدید از لیقوان تجربهای فراموشنشدنی از هنر و تاریخ بکر این منطقه را به ارمغان میآورد.
—
فرشبافی
تاریخچه و ویژگیها
فرشبافی یکی از هنرهای قدیمی ایرانیان است، اما در لیقوان حدود ۵۰ سال است که به صورت گسترده رواج یافته است. امروزه جوانان لیقوانی با دستان پرتوان و هنرمندانه خود، پیشرفتهترین قالیهای ایرانی را تولید میکنند که درآمد مناسبی نیز برای ساکنان این منطقه فراهم میکند. حدود ۲۰ درصد از جوانان لیقوان به این هنر زیبا مشغول هستند.
مصالح و روشها
در گذشته بیشتر فرشهای پشمی در لیقوان بافته میشد، اما امروزه اکثر فرشها از جنس ابریشم و ریزبافت هستند که به دلیل دقت و زیبایی بیشتر، مورد توجه قرار گرفتهاند.
کوزهگری
تاریخچه و ویژگیها
کوزهگری و سفالگری یکی از هنرهای دستی قدیمی لیقوان است که ظروف سفالی معروف به “لوان قابی” در منطقه آذربایجان مشهور بودهاند. این ظروف برای نگهداری مواد غذایی و آب در تابستان استفاده میشدند و به نوعی یخچال طبیعی محسوب میشدند.
مصالح و روشها
خاک رس مورد استفاده برای ساخت این ظروف از کوههای جنوب لیقوان به نام البنوان تهیه میشد. از این خاک برای ساخت تورهای نانپزی و ظروفی به نام “کلی سین” که برای تهیه خمیر نان و سرشیر استفاده میشد نیز بهرهبرداری میکردند.
گلیمبافی
تاریخچه و ویژگیها
گلیمبافی یکی از هنرهای قدیمی زنان لیقوان است که اکثر زنان این هنر زیبا را بلد هستند. تمام مصالح مورد نیاز این هنر را خودشان تامین میکنند، از جمله پشم گوسفندان که خودشان ریسیده و رنگ میکنند.
مصالح و روشها
در گذشته از رنگهای گیاهی استفاده میشد، اما امروزه جوهرهای صنعتی جایگزین شدهاند. دستگاههای دستی نختابی و دارهای جاجیم و گلیم در حیاتهای بزرگ بر پا میشوند و زنان در بهار و پاییز به بافت گلیم مشغول میشوند.
نمدگری
تاریخچه و ویژگیها
نمدگری از هنرهای زیبای لیقوان است که به فراموشی سپرده شده است. در گذشته، مردان جوان با دستان پرتوان خود از پشم برهها نمد تهیه میکردند که هم عایق برای رطوبت بود و هم به عنوان فرش زیرانداز در خانهها مورد استفاده قرار میگرفت.
روشها
این کار به عهده مردان جوان بود و نمدها به دلیل خاصیت عایق بودنشان در برابر سرما و رطوبت بسیار مفید بودند.
شالبافی
تاریخچه و ویژگیها
با وجود زمستانهای سرد و طولانی در لیقوان، شالبافی یکی از شغلهای معروف گذشته بوده که امروزه نیز جایگاه خود را حفظ کرده است. زنان لیقوان پشم گوسفندان را نخ کرده و به حلاجی میدهند تا نخها به حالت پارچه بافته شوند.
مصالح و روشها
پارچههای بافته شده برای تهیه لباسهای مردانه مانند جلقه، اورکت و شلوار استفاده میشوند. این پارچهها به دلیل مقاومت بالا و عایق بودن در برابر سرما و باران، به خصوص برای دامداران بسیار مفید هستند.
جوراببافی
تاریخچه و ویژگیها
جورابهای دستباف لیقوان با نقش و نگارهای زیبا و متنوع، یکی از هنرهای دستی زنان لیقوان است که از آوازه خاصی برخوردار است. این جورابها در رنگها و طرحهای مختلف بافته میشوند و هر کدام نام خاصی دارند.
استفادهها
از این جورابها در مراسمهای خنچهبرانی و نامزدی استفاده میشود. علاوه بر جوراب، پارچههای پشمی نیز به روش مشابه بافته میشوند و به عنوان شال کمری (اور شاخ) مورد استفاده قرار میگیرند.
سبدبافی و خورجینبافی
تاریخچه و ویژگیها
مردم لیقوان از قدیمالایام برای حمل وسایل خود از سبدهایی که از شاخ و برگ نازک درختان بید درست میکردند استفاده میکردند. همچنین خورجینهایی از پشم بزها و ساقههای جو درست میکردند که برای حمل وسایل سنگین در بیابانها و کوهها مورد استفاده قرار میگرفتند.
مصالح و روشها
سبدها و خورجینها با دقت و هنرمندی خاصی بافته میشدند و به دلیل دوام و مقاومت بالایشان، هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرند.
چاروقدوزی و کلاهدوزی
تاریخچه و ویژگیها
چاروقهای چرمی و کلاههای پوستی و نخی یکی از لباسهای سنتی لیقوان در گذشته بودند. پوست گوسفندان بعد از نمکپاشی و نرم کردن برای دوخت چاروق و کلاه استفاده میشد.
استفادهها
چاروقها به دلیل دوام و مقاومت بالا، پای چوپانان را از عرق کردن و زخمی شدن حفظ میکردند و کلاههای پوستی نیز در برابر سرما و گرما عایق بودند.
نتیجهگیری
صنایع دستی لیقوان با تاریخچه و ویژگیهای منحصر به فرد خود، نقش حیاتی در زندگی مردم و حفظ فرهنگ این منطقه ایفا میکنند. بازدید از لیقوان و آشنایی با این صنایع دستی، تجربهای فراموشنشدنی از هنر و تاریخ بکر این منطقه را به ارمغان میآورد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جاذبههای طبیعی و تاریخی لیقوان، به وب سایت ما به نشانی [liqvan.ir](http://liqvan.ir) مراجعه کنید.
—
**منابع:**
وب سایت لیقوان – پایتخت پنیر ایران – [liqvan.ir](http://liqvan.ir)
برای خرید پنیر لیقوان اصل با ما تماس بگرید:
وب سایت رسمی : atabakhshdairy.com
تماس با دفتر مرکزی : 04136326981
تماس با مدیر فروش : 09143327476
آدرس کارخانه : تبریز، لیقوان، انتهای خیابان امام
آدرس فروشگاه مرکزی : تبریز ، لیقوان ، خیابان امام، بازار لبنیات و پنیر لیقوان عطابخش